FINTR olarak, Takasbank Ödeme ve Transfer Hizmetleri Bölümü Direktörü Nesrin Özkurt, Merkezi Kayıt Kuruluşu Operasyon Yöneticisi Özgün Türköz ve fonbulucu.com Genel Müdürü Hakan Yıldız’ın katılımıyla, Yönetim Kurulu Üyemiz Elçin Karatay’ın moderatörlüğünde düzenlediğimiz “Paya dayalı kitle fonlaması” sohbetinde, Türkiye’de ve dünyada bu finansman modelini tüm boyutlarıyla masaya yatırdık.
Girişimci ve yatırımcıyı bir platformda buluşturan paya dayalı kitle fonlaması, yatırımcının istediği girişime yatırım yapmasını sağladığı gibi yatırımcının izin almış olan platformlar üzerinden yatırım yapabilmesini ve girişimcinin ihtiyacı olan paraya ulaşmasını sağlayan bir model. Finansman arayanların, banka kredilerine, yüksek finansman maliyetlerine ya da borçlanmaya gerek kalmadan kaynak bulmalarını sağlayan bu model ile yatırımcılar, üye oldukları platformlar aracılığıyla fonlamak istedikleri girişimlere yapacakları yatırımın hem güvenli olmasını sağlıyor hem de destek oldukları girişimden pay sahibi oluyorlar. Bu yönüyle paya dayalı kitle fonlaması, yeni nesil yatırımcılığı geliştirmek açısından bir mihenk taşı niteliğinde.
Türkiye’de mevcut mevzuat, kitle fonlaması kapsamında yatırımı paya dayalı olarak yapmaya izin veriyor. Bu sayede yatırımcılara kitle fonlaması platformları aracılığıyla bir girişimde pay sahibi olma hakkı tanınıyor.
Yatırımcılar Türkiye’de ilk kez pay sahibi olabilecek
Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun bu süreçteki rolünü değerlendiren Özgün Türköz, “Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında kurulan Merkezi Kayıt Kuruluşu, kanunla görevlendirilmiş olarak Türkiye’de kayden izlenen sermaye piyasası araçlarının ihraç edildiği, hak sahibi bazında hesaplarda tutulduğu, el değiştirildiği, bunlara ilişkin hakların tesis edildiği ve hukuki işlemlerin bu hesaplara kaydedilebildiği bir sistemi (MKS – Merkezi Kaydi Sistemi) işletmektedir. Bu yapısıyla kaydileştirilen sermaye piyasası araçları ve elektronik ürün senetleri için Türkiye’nin Merkezi Saklama Kuruluşu ve finansal hesaplar merkezidir. Kitle fonlaması sisteminde platformlar tarafından kontrol ve onay süreçlerinden geçen girişimci veya girişim şirketlerine ait projeler için fonlama kampanyaları tanımlanarak, platform üyesi gerçek ve tüzel yatırımcılar fonlama taleplerini ve cayma taleplerini platformlar üzerinden ileterek kampanyalara katılabileceklerdir. Girişimcilerin kampanya düzenleme ve fon talep limitleri ile kampanyaya katılan yatırımcıların limitleri sistemde takip edilecektir. Ayrıca başarılı şekilde sonuçlanan projeler için şirket paylarının kayden saklaması da MKS’de olacaktır” açıklamasını yaptı.
24 saat kesintisiz işlem yapılıyor
Nesrin Özkurt, Paya Dayalı Kitle Fonlaması Tebliği’nin 2019 yılında hayatımıza girdiğini söyleyerek, “Takasbank kitle fonlama platformları aracılığı ile toplanan fonu, girişim şirketine aktarılına veya yatırımcılara iade edilene kadar emanetçi sıfatıyla bloke eden emanet yetkilisi olarak yetkilendirildi. Tebliğin yayınlanması ile hem yatırımcı hem girişimci hem de platformlara yönelik uygulama esaslarımızı anlatan bir mevzuat yayınladık. Böylece bilgilendirmemizi yapıp, davetimizi kamuoyuna duyurduk. Bankamız ile sözleşme yapan platformlar ile entegrasyon sürecini başlattık. Entegrasyon sürecini tamamlayan Platformlara SPK başvurusu yapabilmeleri için onaylarımızı verdik ve bu platformlardan Vakıf Yatırım ve Fonbulucu SPK tarafından listeye alınarak faaliyete geçme hakkı elde etmiş oldu” dedi.
Platformlar yatırımcılar ve girişimciler arasındaki iletişimi düzenleyecek
Paya Dayalı Kitle Fonlaması Tebliği kapsamında platformların görevlerini anlatan Hakan Yıldız, “Platformlar Türkiye’de anonim şirket olarak kuruluyor. Bu konuyu düzenleyen dünyadaki ilk 10 ülkenin içerisindeyiz. Bu açıdan tebliğ çok önemli. Türkiye’de girişimciliğin gelişmesi isteniyor ve Paya Dayalı Kitle Fonlaması ile bu gelişim çok daha güçlü olacak” dedi. Yıldız, sözlerine şöyle devam etti: “Sisteme baktığımız zaman üç ana paydaş var: Platformlar, yatırımcılar ve girişimciler. Yatırımcılar ve girişimciler Takasbank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu ile doğrudan iletişimde değiller. Platformlar bu iletişimi düzenlemek için var. Bu sistemin yüzde 96’sı tamamen dijitalleştirilmiş durumda. Kalan yüzde 4 ise girişimcinin ticari sicile başvururken hazırlaması gereken evraklardan oluşuyor. Yatırımcı ve girişimciler önce platforma üye oluyor ve üç aşamalı bir doğrulama sürecinden geçiyor. Doğrulama süreçlerinin ardından yatırımcı, istediği girişime yatırım yapabilir hale geliyor. Limitlerin kontrolü ve yapılan yatırımların nerede görüleceği hakkında bilgilendirme de yapılıyor. Yatırımcı yatırım yaptığında parası, girişimcide de platformda da kalmıyor. Bu para, Takasbank tarafından bloke ediliyor. Böylece hem yatırımcının parası güvence altına alınmış oluyor hem de girişimcinin ihtiyacı olan para karşılanmış oluyor.”
Talep çok yoğun
Yatırımcılardan ve girişimcilerden kendilerine gelen talebin oldukça yoğun olduğunu belirten Hakan Yıldız ise “2015’te başlayan bir süreçten bahsediyoruz. TBMM alt komisyonlarında görüşülmeye başlanan bu süreçte altı yıllık yoğun bir emek var. Girişimci ve yatırımcılardan gelen talebi karşılamak için haftaya ilk kampanyamızı yayınlayacağız. Böylece hep birlikte üretim ve istihdamı artırmak için girişimcilerin geleceklerine ortak olacağız” yorumlarını yaptı.
FINTR olarak, ekosistemden değerli katılımcılar ile birlikte düzenlediğimiz her webinar sonrası konuşulanların özetini sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz. ‘Paya dayalı kitle fonlaması’ konulu paneli merak edenler kaydını buradan izleyebilirler.
